Türkiye’de yaklaşık 35 bin hasta organ nakli bekliyor. Uzmanlar, yetersiz organ bağışı nedeniyle nakillerin %80’inin canlı vericilerden yapıldığını belirtiyor. Op. Dr. Volkan Turunç, bağışların artmasının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Türkiye’de Organ Bağışı Yetersiz: Binlerce Hasta Nakil Bekliyor
Günümüzde organ yetmezliklerinin tedavisinde en etkili yöntem olarak kabul edilen organ nakli, hastaların yaşam kalitesini büyük ölçüde artırıyor. Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Volkan Turunç, organ naklinin önemine dikkat çekerek, bağış sayılarındaki düşüklüğün tedavi süreçlerini olumsuz etkilediğini ifade etti.
“Organ nakli, organ yetmezliği yaşayan hastaların hayat kalitesini önemli ölçüde yükseltmektedir. Organ nakli sayısının artırılabilmesi için en önemli faktör ise organ bağışıdır. Organ bağışı, bir kişinin kendi organlarını tıbbi olarak ölü ilan edildikten sonra başka hastaların tedavisinde kullanılmak üzere bağışlaması ve bunu belgelerle resmileştirmesi sürecidir. Yasal olarak 18 yaşını doldurmuş her birey, organ bağışında bulunabilir.”
Yalnızca 300-400 Organ Bağışı Yapılıyor
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de yaklaşık 35 bin hasta organ bekleme listesinde yer alıyor. Bu hastaların 25 bini böbrek, 2 bin 650’si karaciğer ve bin 477’si kalp nakli bekliyor.
Ancak 85 milyon nüfuslu Türkiye’de yılda yalnızca 300-400 civarında organ bağışı yapılıyor. Beyin ölümü gerçekleşen kişilerin sadece %20’sinde aileler organ bağışını kabul ediyor. Dr. Turunç, bu oranın giderek düşmesinin endişe verici olduğunu belirterek şu bilgileri paylaştı:
“Türkiye organ naklinde dünyanın önemli ülkelerinden biri haline gelmiştir. Ancak organ bekleyen hasta sayısının artması ve yetersiz organ bağışı nedeniyle nakillerin %80’den fazlası canlı vericilerden gerçekleştirilmektedir. Ülkemiz canlı vericili nakillerde dünyada ilk 3 sıradayken, kadavra vericili nakillerde son sıralarda yer almaktadır.”
Kadavra Bağışlarında Avrupa’nın Çok Gerisindeyiz
Dr. Turunç, kadavradan organ bağışlarının artırılması gerektiğini vurguladı. Avrupa ülkelerinde kadavra vericili nakillerin oranı tüm nakillerin en az %50’sini oluştururken, Türkiye’de bu oran oldukça düşük.
“Eurotransplant kriterlerine göre milyon nüfus başına yıllık 25 olması beklenen kadavra verici sayısı ülkemizde yalnızca 4.1’dir. 2024 yılında 30 bini aşkın yoğun bakım yatağı bulunmasına rağmen beyin ölümü bildirimi sadece 2078, gerçekleşen organ bağışı sayısı ise 364’tür.”
Uzman, Avrupa standartlarına ulaşmak için yılda en az 2 bin–3 bin kadavra vericiye ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
“Organ Nakli Bir Tedavi Yönteminden Fazlasıdır”
Op. Dr. Turunç, organ naklinin yalnızca bir tedavi yöntemi değil, aynı zamanda yaşam kalitesini yükselten bir umut olduğunu ifade etti:
“Bu sadece bir tedavi yöntemi değildir. Organ nakli, yaşam konforunu önemli ölçüde artırdığı, hastaların ve ailelerinin sosyal ve iş yaşamına dönmelerini sağladığı için büyük önem taşımaktadır. Organlarımızı bağışlayarak, biz öldükten sonra yeni yaşamlara vesile olacağımızı ve bu sayede hayata çok değerli bir iz bırakacağımızı asla unutmamalıyız.”
