Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı Sivas Kongresi'nin 106. yıl dönümü, tarihi kent Sivas'ta çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün 4 Eylül 1919'da başlattığı bu tarihi buluşma, Milli Mücadele'nin merkezi olmuş ve "Ya İstiklal Ya Ölüm" parolasıyla bağımsızlık ateşini yakmıştır.
Sivas'a gelişi temsili olarak canlandırılan Atatürk'ün anısına, Sivas Kongre Müzesi'nde etkinlikler düzenleniyor. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'nden Öğretim Görevlisi Özden Aydın, Sivas'ın stratejik konumu ve işgal altında olmaması nedeniyle kongre için seçilmesinin önemine dikkat çekti.
"Manda ve Himaye Kabul Olunamaz"
Kongrenin en hararetli tartışmalarından biri olan "manda ve himaye" konusundaki net duruş, Türk bağımsızlık mücadelesinin en önemli ilkesi haline geldi.
Öğrenci delegesi Hikmet'in, manda fikrini reddederek Atatürk'e olan bağlılığını ancak bu konuda taviz verilmesi halinde karşı duracaklarını belirtmesi, o anı ölümsüzleştirdi. Atatürk'ün bu sözler üzerine "Evlat, müsterih ol... Parolamız tektir ve değişmez, ya istiklal ya ölüm" demesi, Milli Mücadele'nin yol haritasını çizdi.
Sivas Kongresi, Anadolu ve Rumeli'deki tüm milli cemiyetleri tek bir çatı altında birleştirerek, hareketi daha sistemli ve organize hale getirdi. Ayrıca, Sivaslı kadınların kurduğu "Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti" de kadınların mücadeledeki örgütlü yerini simgeledi.
Sivas Kongresi'nde alınan bu kararlar, 9 Eylül 1922'deki Büyük Zafer'e giden yolu açmış ve 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilanıyla taçlanmıştır. Sivas, 108 gün boyunca milli egemenlik ve iradenin temsil edildiği bir merkez olarak tarihe geçmiştir.
