Hakkari’nin Yüksekova ilçesi İkiyaka Dağları'ndaki yaylalarda otlatılan küçükbaş hayvanlar, zorlu doğa koşullarına rağmen her gün sağım için dağın eteğine indiriliyor. Sabah saatlerinde çobanlar eşliğinde engebeli araziden yürütülen yaklaşık 2 bin koyun ve keçi, sağıldıktan sonra yeniden yayla yoluna çıkarılıyor.
Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yaygın olduğu bölgede, yaz aylarında sürüler serin hava, temiz su ve verimli otlaklar nedeniyle yüksek rakımlı meralara götürülüyor. Yüksekova’ya bağlı Karabağ köyündeki besiciler de hayvanlarını 3 bin 400 metre yükseklikteki İkiyaka Dağları’na çıkarıyor.
Sağım işlemi için sabah erken saatlerde vadiden indirilen hayvanlar, berivanlar tarafından sağılıyor. Elde edilen sütler köylere taşınarak peynir, yoğurt ve tereyağı üretiminde kullanılıyor. Bu ürünler hem aile tüketimi için hazırlanıyor hem de satarak gelir elde ediliyor.
“Her inişimiz 2 saat sürüyor”
Sağım yapan berivanlardan Gülhan Düzen, sabah erken saatlerde ev işlerini tamamladıktan sonra aracıyla yaylaya ulaştığını belirtti. “Berivanlık zor ama alıştık. Elde ettiğimiz sütü peynir yapıp mandıralara satıyoruz. Burada yaklaşık 2 bin hayvan var. Zamanımızın büyük kısmı sürüyle geçiyor. Koyunların buraya getirilmesi gerçekten çok zor” ifadelerini kullandı.
Besicilerden Abdurrahman Alkan ise 25 gündür yaylada olduklarını belirterek, “3-4 ay boyunca buradayız. Her gün 2 saat boyunca dağdan iniyoruz. Sonra aynı yolu tekrar çıkıyoruz. Sağlam ayak kalmıyor. Hayvanların sağımı için berivanlar geliyor, sonra yeniden zirveye çıkıyoruz. Çok zor” diye konuştu.
Berivanları bölgeye taşıyan Hurşit Erez ise yaylanın hayvanlar için daha uygun olduğunu belirterek, “Yol uzak ama gelmek zorundayız. Köyler sıcak, koyunlar bu mevsimde yaylada olur. Kadınlar sağdıkları sütü getirip satıyor” dedi.
Besici Eşref Çakmakçı da yayla yaşamının zorluklarına dikkat çekerek, “Geceleri daha da zor oluyor. Hava soğuk. Hiç kolay bir iş değil. Sürekli dağdayız” ifadelerini sözlerine ekledi.
