Çanakkale'nin Biga ilçesinde 1960’lı yıllardan bu yana geleneksel yöntemlerle üretilen cevizli lokumun, coğrafi işaretle tescillenmesi amacıyla Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuru yapıldı. Biga Kaymakamlığı öncülüğünde yürütülen başvuru sürecine yerel üreticiler, kamu kurumları ve akademisyenler destek verdi.
Yarım Asırlık Tat, Tescil İçin Hazırlandı
İlk kez 1960’lı yıllarda üretilmeye başlanan Biga cevizli lokumu, şeker ve suyun bakır kazanlarda kaynatılması, limon tuzu ve mısır nişastası eklenerek karıştırılmasıyla hazırlanıyor. Ardından ipe dizilen cevizlerin bu karışıma iki kez batırılmasıyla katmanlanan ürün, Hindistan cevizine bulandıktan sonra kesilip paketleniyor.
Ürünün özgünlüğünü koruması ve daha geniş kitlelere ulaştırılması amacıyla Biga Kaymakamlığı ve Biga İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinasyonunda coğrafi işaret başvuru süreci başlatıldı. Sürece Biga Ticaret ve Sanayi Odası, Biga Ziraat Odası ve ÇOMÜ Gıda Mühendisliği Bölümü akademisyenleri de destek verdi. Üniversite tarafından yapılan yerinde incelemeler ve laboratuvar analizleriyle ürünün özellikleri belgelenerek başvuru dosyası tamamlandı.
“Tarifin Bozulmaması İçin Gramı Gramına Uyguluyoruz”
İlçede dedesinden devraldığı tarifle lokum üretimi yapan Tugay Karan, 1972’de kurulan aile işletmesini 2019 yılında devralarak geleneği sürdürdüğünü anlattı. Karan, “Biga'nın cevizli lokumu meşhurdur. Bizim buralarda bilmeyen yoktur. O yüzden coğrafi işaret tescili çalışmalarını başlatmak istedik” dedi.
Karan, lokumun yapımında sadece su, şeker, nişasta ve limon tuzu kullandıklarını, herhangi bir katkı maddesi içermediğini vurguladı. Geleneksel tarife bağlı kalmanın önemine değinen Karan, “İçinde kullanılan malzeme oranı ve kıvamı önemli. En küçük gramaj farklılığı bile tarifi bozuyor. Dedemden ne gördüysek, bozmadan, değiştirmeden, bakır kazanlarda yapmaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Amaç: Yöresel Tadı Türkiye’ye Tanıtmak
Biga’da cevizli lokum üreten beş firma bulunduğunu belirten Karan, ortak hedeflerinin bu yöresel lezzeti sadece ilçede değil, tüm ülkede tanıtmak olduğunu söyledi. Üretim sürecinde teknolojiden de faydalandıklarını anlatan Karan, “Dedemler odun ateşinde yapıyormuş, biz şimdi doğalgazla çalışıyoruz. Babaannem ürünleri 4 saat boyunca kürekle karıştırırmış, şimdi ‘kelebek’ dediğimiz cihaz bu işlemi otomatik yapıyor” dedi.
Coğrafi işaret tescili süreci tamamlandığında, Biga cevizli lokumunun yerel kimliği resmiyet kazanacak ve ürünün markalaşma süreci güçlenecek.
