Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Metin Süleymanzade, hava kirliliğinin sadece akciğer ve kalp sağlığını değil, gözleri de ciddi şekilde etkileyebileceğini belirtti.
Dünya Görme Günü kapsamında açıklamalarda bulunan Dr. Süleymanzade, havadaki toksik maddelerin kornea üzerinde kalıcı hasarlara neden olabileceğini vurguladı: “Havadaki toksik maddeler gözlerin görünmez düşmanı. Gözün doğal nem dengesini bozarak koruyucu gözyaşı tabakasını zayıflatıyor. Bu durum, günlük yaşantıda ciddi konfor bozukluğuna ve uzun vadede görme kaybına yol açabiliyor.”
Bilimsel Çalışmalar da Göz Sağlığı Tehlikesine Dikkat Çekiyor
İngiltere’de yapılan geniş çaplı bir araştırmaya değinen Dr. Süleymanzade, 30 bin okul çağındaki çocuk üzerinde yapılan analizlerin hava kirliliğinin görme gelişimi üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya koyduğunu söyledi. “Araştırma sonuçları, kirli havanın çocuklarda iltihabi hücre artışına ve oksidatif strese yol açtığını gösteriyor. Ayrıca kirliliğe daha az maruz kalmanın, miyopinin ilerlemesini yavaşlatabileceği de tespit edildi.”
“Kirlilik, Gözde Sessiz Hasarlara Yol Açıyor”
Dr. Süleymanzade, hava kirliliğinin göz sağlığı üzerindeki etkilerinin genellikle fark edilmeden ilerlediğini belirtti: “Kirlilik; gözde yanma, batma, kuruluk, kızarıklık gibi şikâyetlere yol açabilir. Uzun vadede ise kornea üzerinde kalıcı hasarlar meydana gelebilir. Solunum yolu hastalıkları, kalp rahatsızlıkları ve akciğer kanseriyle ilişkisi bilinen hava kirliliği, aslında göz sağlığı için de ciddi bir risk faktörüdür.”
Gözlerin Gizli Düşmanları: Havadaki Toksik Maddeler
Dr. Süleymanzade, havada bulunan bazı kimyasal bileşenlerin göz için son derece tehlikeli olduğunu vurguladı: “Karbon monoksit (CO), azot dioksit (NO₂), kükürt dioksit (SO₂), asbest, benzen, partikül madde, arsenik, kurşun, dioksin ve kloroflorokarbonlar gibi kirleticiler, gözlerin görünmez ama son derece zararlı düşmanlarıdır. Duman da en güçlü tahriş edicilerden biridir. Havadaki mikroskobik parçacıklar gözyaşıyla birleşerek göz yüzeyine yapışır; bu da yanma, batma, kuruluk, kaşıntı, kızarıklık ve bulanık görmeye neden olabilir.”
Uzun süreli maruziyetin görme bozukluklarına yol açabileceğini dile getiren Süleymanzade, özellikle büyük şehirlerde yaşayanların bu konuda daha dikkatli olmaları gerektiğini söyledi.
Nem Dengesini Bozarak Göz Kuruluğuna Neden Oluyor
Dr. Süleymanzade, hava kirliliğinin göz sağlığı üzerindeki en yaygın etkisinin kuru göz sendromu (DES) olduğunu belirterek, şu bilgileri paylaştı: “Kirli hava gözün doğal nem dengesini bozar, göz yüzeyindeki oksidan–antioksidan maddelerin dengesini değiştirir. Bu durum koruyucu gözyaşı tabakasını zayıflatır ve göz yüzeyinde tahrişe neden olur. Sonuçta kızarıklık, ağrı, ışığa duyarlılık, mukus birikimi ve iltihaplanma gelişebilir.”
UV radyasyonuna maruz kalmanın da katarakt ve sarı nokta hastalığı riskini artırdığını belirten Süleymanzade, yüksek kirlilik seviyelerinde gözlük kullanılması gerektiğini söyledi.
Göz Sağlığını Korumak İçin Uzmandan Öneriler
Dr. Süleymanzade, hava kirliliğine karşı alınabilecek önlemleri şöyle sıraladı:
• Hava kirliliği seviyeleri yüksek olduğunda mümkün olduğunca kapalı ortamlarda kalın.
• Dışarı çıkarken koruyucu gözlük kullanın, kontakt lensten kaçının.
• Göz tahrişi durumunda soğuk kompres veya kayganlaştırıcı göz damlası kullanın.
• Göz hijyenine dikkat edin, el temasından kaçının.
• Uzun süreli rahatsızlıklarda mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurun.