Niksar ilçesi, Danişmendli Beyliği dönemine ait tarihi eserleriyle öne çıkıyor. Çalınan Cin Camii kitabesi, Malazgirt Zaferi sonrası Anadolu’ya gelen Türklerden kalma en önemli eserler arasında gösteriliyor. Eser, Niksar’ın UNESCO geçici miras listesinde yer alması sebebiyle de Danişmendli kültürel mirası açısından büyük önem taşıyor.
23 Yıl Sonra Gelen Başarı
13 Mart 2002 tarihinde çalınan ve uzun yıllar kayıp olan kitabenin izini bulmak için Tokat Valiliği koordinesinde Niksar Kaymakamlığı ve İl Jandarma Komutanlığı ekipleri kapsamlı bir çalışma yürüttü. Titizlikle yürütülen bu çalışmalar neticesinde gerçekleştirilen başarılı operasyonla tarihi kitabe 23 yıl sonra bulunarak ele geçirildi.
Gümüştekin Adını Taşıyan Tek Kitabe
Şehir tarihi araştırmacısı Dr. Danışmend Hüseyin Şahin, kitabenin tarihi önemini vurguladı. Eserin, Danişmendli hükümdarlarından Gümüştekin’in adının geçtiği bilinen ilk ve tek kitabe olması nedeniyle Türk tarihi ve Danişmendli tarihi açısından çok kıymetli olduğunu belirtti. Kitabede, eserin H. 555/M. 1160 senesinde Gümüştekin oğlu Melik Salar Aydoğdu tarafından yaptırıldığı yazıyor.
Jandarmaya Teşekkür ve Devlet Koruması
Dr. Şahin, "Fotoğrafları vardı, kendisi 23 yıldır kayıptı" sözleriyle eserin önemini özetledi ve kitabeyi açığa çıkaran başta Tokat Valisi Abdullah Köklü olmak üzere Kaymakamlık ve İl Jandarma teşkilatına özverili çalışmalarından dolayı teşekkür etti. Ele geçirilen tarihi eser, gerekli incelemeler yapıldıktan sonra devlet korumasına alındı.
Erken Dönem Türk Mirası Işığı
Kitabenin bulunması, Anadolu’da Erken Dönem Türk Mirası ve eski Danişmendli başkenti olan Niksar’ın kültürel değerinin bir kez daha altını çizdi. Bu kıymetli eserin yeniden gün yüzüne çıkarılması, bölgenin ve genel Anadolu Türk tarihinin aydınlatılmasına önemli katkılar sağlayacak bir gelişme olarak kaydedildi.